Βασικές κατηγορίες μηχανισμών για συρόμενες πόρτες

Πρόκειται, μακράν, για την πλέον διαδεδομένη κατηγορία. Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί είναι οι πλέον οικονομικοί (για δεδομένο βάρος θυρόφυλλου) ενώ υπάρχει τεράστια ποικιλία διαθέσιμων μοντέλων από πολλούς κατασκευαστές. Μειονέκτημα, σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι το ότι δεν μπορούν να επιτύχουν τις ίδιες μέγιστες συχνότητες χρήσης με άλλες κατηγορίες μηχανισμών ή να λειτουργήσουν με ρεύμα από μπαταρίες ανάγκης.

Βασικά χαρακτηριστικά:

• Ο κινητήρας λειτουργεί με τάση 230 V AC (μονοφασικός). Σε κάποια μοντέλα, υπάρχει η δυνατότητα λειτουργίας σε δύο ταχύτητες (κανονική για την περισσότερη διαδρομή του θυρόφυλλου και αργή για μικρό διάστημα στο τέλος της διαδρομής ώστε το θυρόφυλλο να μην χτυπάει στα μηχανικά στοπ).
• Έχουν μόνιμη λίπανση του μηχανικού τους μέρους. Αυτό σημαίνει ότι στο εσωτερικό του μηχανισμού, ο κατασκευαστής έχει τοποθετήσει μία ποσότητα γράσου το οποίο κάνει την λίπανση και το οποίο, πρακτικά, είναι “μόνιμο” (το γράσο είναι σφραγισμένο μέσα στο εσωτερικό του μηχανισμού).
• Είναι κατάλληλοι για θυρόφυλλα βάρους έως και 2,500 κιλών.
• Είναι, γενικά, κατάλληλοι για χαμηλές έως μέσες μέγιστες συχνότητες χρήσης. Με άλλα λόγια, εάν δουλεύουν για υπερβολικά πολύ χρόνο, υπερθερμαίνονται. Σε αυτή την περίπτωση ενεργοποιείται το θερμικό που προστατεύει τον κινητήρα και εμποδίζει τη λειτουργία του μέχρι αυτός να παγώσει.
• Χρησιμοποιούν κρεμαγιέρα και γρανάζι με modul 4.
• Ο ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου του μηχανισμού, είτε επιτηρεί την ένταση του ρεύματος λειτουργίας του κινητήρα (αμπερομετρικό) και μπορεί να ρυθμιστεί ώστε όταν η ένταση αυτή υπερβαίνει ένα προγραμματισμένο όριο να σταματά την λειτουργία του (συνήθως αυτό περιγράφεται σαν “ηλεκτρονικό φρένο” ή “ηλεκτρονικός συμπλέκτης”) ή μπορεί να ρυθμιστεί ώστε ο μηχανισμός να ασκεί συγκεκριμένη μέγιστη δύναμη. Η ρύθμισή αυτή γίνεται αφού εγκατασταθεί ο μηχανισμός, διότι εξαρτάται από την αντίσταση που παρουσιάζει το θυρόφυλλο στην κίνηση. Επίσης, αρκετοί ηλεκτρονικοί πίνακες έχουν δυνατότητα σύνδεσης συσκευής encoder ή οποία μετράει τις στροφές του μοτέρ κατά την λειτουργία του μηχανισμού, και αποτελεί εξαιρετική συσκευή προστασίας από σύνθλιψη.

Πρόκειται για μία κατηγορία που μοιάζει με την προηγούμενη αλλά έχει ουσιαστικά πλεονεκτήματα απέναντί της: οι συγκεκριμένοι είναι κατάλληλοι για πολύ μεγαλύτερη μέγιστη συχνότητα χρήσης και εμφανίζουν μεγαλύτερη μακροζωία. Μειονέκτημα είναι το ότι έχουν μεγαλύτερο κόστος αγοράς σε σχέση με τους μηχανισμούς με μόνιμη λίπανση.

Βασικά χαρακτηριστικά:

• Ο κινητήρας λειτουργεί με τάση 230 V AC (μονοφασικός) και έχει δυνατότητα λειτουργίας σε δύο ταχύτητες (κανονική για την περισσότερη διαδρομή του θυρόφυλλου και αργή για μικρό διάστημα στο τέλος της διαδρομής ώστε το θυρόφυλλο να μην χτυπάει στα μηχανικά στοπ).
• Έχουν λίπανση του μηχανικού τους μέρους και του κινητήρα με ειδικό λάδι (λειτουργούν δηλαδή σε μπάνιο λαδιού: oil-bath). Αυτό σημαίνει ότι στο εσωτερικό του μηχανισμού, ο κατασκευαστής έχει τοποθετήσει ποσότητα ελαίου το οποίο κάνει την λίπανση αλλά αποτελεί και ψυκτικό μέσο για τον ηλεκτροκινητήρα. Η συμπλήρωση του λαδιού αυτού, εάν απαιτηθεί, είναι, γενικά, εύκολη υπόθεση.
• Είναι κατάλληλοι για θυρόφυλλα βάρους έως και 2,500 κιλών.
• Λόγω της λίπανση με μπάνιο λαδιού έχουν καλύτερη ψύξη του κινητήρα και άρα είναι κατάλληλοι για μέσες έως υψηλές μέγιστες συχνότητες χρήσης. Και αυτοί βέβαια, εάν δουλεύουν για υπερβολικά πολύ χρόνο, υπερθερμαίνονται. Σε αυτή την περίπτωση, κανονικά, ενεργοποιείται το θερμικό που προστατεύει τον κινητήρα και εμποδίζει τη λειτουργία του μέχρι αυτός να παγώσει.
• Χρησιμοποιούν κρεμαγιέρα και γρανάζι με modul 4.
• Τυπικά διαθέτουν, σαν κύρια διάταξη αντισύνθλιψης, ρυθμιζόμενο συμπλέκτη διπλού δίσκου, βυθισμένου επίσης στο ίδιο μπάνιο ελαίου. Ουσιαστικά, εάν το θυρόφυλλο συναντήσει εμπόδιο στην κίνησή του, ο συμπλέκτης “πατινάρει” αποτρέποντας την πρόκληση σοβαρής ζημιάς. Η ρύθμισή του γίνεται αφού εγκατασταθεί ο μηχανισμός, διότι το όριο ενεργοποίησης εξαρτάται από την αντίσταση που παρουσιάζει το θυρόφυλλο στην κίνηση.
• Ο ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου του μηχανισμού, είτε επιτηρεί την ένταση του ρεύματος λειτουργίας του κινητήρα (αμπερομετρικό) και μπορεί να ρυθμιστεί ώστε όταν η ένταση αυτή υπερβαίνει ένα προγραμματισμένο όριο να σταματά την λειτουργία του (συνήθως αυτό περιγράφεται σαν “ηλεκτρονικό φρένο” ή “ηλεκτρονικός συμπλέκτης”) ή μπορεί να ρυθμιστεί ώστε ο μηχανισμός να ασκεί συγκεκριμένη μέγιστη δύναμη. Η ρύθμισή αυτή γίνεται αφού εγκατασταθεί ο μηχανισμός, διότι εξαρτάται από την αντίσταση που παρουσιάζει το θυρόφυλλο στην κίνηση. Επίσης, αρκετοί ηλεκτρονικοί πίνακες έχουν δυνατότητα σύνδεσης συσκευής encoder ή οποία μετράει τις στροφές του μοτέρ κατά την λειτουργία του μηχανισμού, και αποτελεί εξαιρετική συσκευή προστασίας από σύνθλιψη.
• Λόγω της λίπανση με μπάνιο λαδιού παρουσιάζουν χαμηλότερες φθορές και καταπονήσεις και άρα παρουσιάζουν μεγαλύτερη μακροζωία σε σχέση με τους μηχανισμούς με μόνιμη λίπανση.

Σημειώστε ότι οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί δεν είναι “υδραυλικοί” ή “ηλεκτροϋδραυλικοί” όπως λανθασμένα αναφέρεται μερικές φορές. Η αρχή λειτουργίας τους δεν έχει κάτι να κάνει με υδραυλικά αν και κάποιοι χρησιμοποιούν υδραυλικό λάδι (hydraulic oil ή hydraulic fluid).

Πρόκειται για μια κατηγορία που γίνεται όλο και πιο δημοφιλής για τα ελαφρά θυρόφυλλα. Τα βασικά πλεονεκτήματα είναι ότι οι περισσότεροι μηχανισμοί της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι κατάλληλοι για εξαιρετικά μεγάλη μέγιστη συχνότητα χρήσης (έως και συνεχή χρήση), μπορούν να δεχθούν μπαταρία για λειτουργία σε περίπτωση διακοπής ρεύματος και, σε συνδυασμό με αντίστοιχο ηλεκτρονικό πίνακα ελέγχου έχουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά ελέγχου ταχύτητας (ομαλό ξεκίνημα & ομαλό σταμάτημα - soft start & soft stop). Μειονέκτημα είναι ότι περιορίζονται σε σχετικά ελαφριές πόρτες ενώ έχουν και κάπως μεγαλύτερο κόστος από τους αντίστοιχους μηχανισμούς 230 V AC (η κατασκευή των μοτέρ τους είναι δυσκολότερη και για την λειτουργία τους με το οικιακό ρεύμα 230 V AC απαιτούν πρόσθετα εξαρτήματα όπως μετασχηματιστές).

Βασικά χαρακτηριστικά:

• Ο κινητήρας λειτουργεί με τάση 24 V DC (χαμηλής τάσης - συνεχούς ρεύματος). Ο μηχανισμός τροφοδοτείται με τάση 230 V AC από το δίκτυο ρεύματος και, μέσω μετασχηματιστή, την μετατρέπει στην απαιτούμενη τάση 24 V DC. Ο κινητήρας έχει δυνατότητα λειτουργίας σε δύο ταχύτητες (κανονική για την περισσότερη διαδρομή του θυρόφυλλου και ρυθμιζόμενη αργή για μικρό διάστημα στο τέλος της διαδρομής ώστε το θυρόφυλλο να μην χτυπάει στα μηχανικά στοπ).
• Μπορούν να τροφοδοτηθούν με ρεύμα από μπαταρίες για λειτουργία σε περίπτωση διακοπής ρεύματος. Κανονικά, όσο δεν χρησιμοποιούνται, οι μπαταρίες φορτίζονται από το κανονικό ρεύμα του δικτύου.
• Έχουν μόνιμη λίπανση του μηχανικού τους μέρους. Αυτό σημαίνει ότι στο εσωτερικό του μηχανισμού, ο κατασκευαστής έχει τοποθετήσει ποσότητα γράσου το οποίο κάνει την λίπανση και το οποίο, πρακτικά, είναι “μόνιμο” (το γράσο είναι σφραγισμένο μέσα στο εσωτερικό του μηχανισμού).
• Είναι κατάλληλοι για θυρόφυλλα βάρους έως και 400 κιλών.
• Είναι, γενικά, κατάλληλοι για εξαιρετικά υψηλές μέγιστες συχνότητες χρήσης. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι κατάλληλοι ακόμη και για συνεχή (ασταμάτητη) λειτουργία.
• Χρησιμοποιούν κρεμαγιέρα και γρανάζι με modul 4.
• Ο ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου του μηχανισμού, μπορεί να ρυθμιστεί ώστε ο μηχανισμός να ασκεί συγκεκριμένη μέγιστη δύναμη. Η ρύθμισή αυτή γίνεται αφού εγκατασταθεί ο μηχανισμός, διότι εξαρτάται από την αντίσταση που παρουσιάζει το θυρόφυλλο στην κίνηση. Επίσης, αρκετοί ηλεκτρονικοί πίνακες έχουν δυνατότητα σύνδεσης συσκευής encoder ή οποία μετράει τις στροφές του μοτέρ κατά την λειτουργία του μηχανισμού, και αποτελεί εξαιρετική συσκευή προστασίας από σύνθλιψη.
• Ο ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου του μηχανισμού, μπορεί να ρυθμιστεί ώστε η πόρτα να εκτελεί τις κατάλληλες επιβραδύνσεις στο σταμάτημα και επιταχύνσεις στο ξεκίνημα για εξαιρετικά ομαλή λειτουργία (ομαλότερη από κάθε άλλη κατηγορία μηχανισμών). Πρόκειται για τις λειτουργίες soft start - soft stop (οι οποίες είναι διαθέσιμες σε λίγους μηχανισμούς 230 V AC και συνήθως με κατώτερη ποιότητα κύλισης).

Υπάρχουν μερικές παρανοήσεις σχετικά με τους συγκεκριμένους μηχανισμούς. Μία από αυτές είναι ότι παρουσιάζονται σαν ασύγκριτα ασφαλέστεροι σε σχέση με τους μηχανισμούς 230 V AC, λόγω χαμηλής τάσης λειτουργίας. Αυτό είναι εν' μέρει μόνο σωστό. Ναι μεν τα περισσότερα ηλεκτρονικά μέρη τους και ο κινητήρας δουλεύουν με χαμηλή τάση (άρα παρουσιάζουν λιγότερους κινδύνους ηλεκτροπληξίας) αλλά η τροφοδοσία τους είναι μέσω μετασχηματιστή ο οποίος συνδέεται με την τάση 230 V AC του ηλεκτρικού δικτύου ρεύματος. Αυτό σημαίνει ότι, όπως και κάθε άλλη ηλεκτρική συσκευή, δεν επιδέχονται επιπολαιότητες κατά την εγκατάσταση. Επίσης, η τροφοδοσία τους δεν απαιτεί το να διαθέτει ο πελάτης ιδιαίτερη παροχή 24 V DC (ούτε επιτρέπεται να γίνει με αυτό τον τρόπο): διαθέτουν το δικό τους μετασχηματιστή που απαιτεί τροφοδοσία 230 V AC.

Πρόκειται για την κατηγορία “βαρέων-βαρών”.

Βασικά χαρακτηριστικά:

• Ο κινητήρας λειτουργεί με τριφασικό ρεύμα. Η τυπική συνδεσμολογία είναι με 3 φάσεις και ουδέτερο (αστέρας) ενώ σε κάποιους μηχανισμούς είναι δυνατή και συνδεσμολογία με 3 φάσεις (τρίγωνο). Προφανώς, η γείωση είναι πάντα απαραίτητη. Στους μεγαλύτερους μηχανισμούς, το βασικό μέρος τους είναι ένας ισχυρός ηλεκτρομειωτήρας με αερόψυξη μέσω ενσωματωμένου ανεμιστήρα.
• Έχουν μόνιμη λίπανση του μηχανικού τους μέρους. Αυτό σημαίνει ότι στο εσωτερικό του μηχανισμού, ο κατασκευαστής έχει τοποθετήσει ποσότητα γράσου το οποίο κάνει την λίπανση και το οποίο, πρακτικά, είναι “μόνιμο” (το γράσο είναι σφραγισμένο μέσα στο εσωτερικό του μηχανισμού).
• Είναι κατάλληλοι για θυρόφυλλα βάρους έως και 4,000 κιλών.
• Είναι, γενικά, κατάλληλοι για πολύ υψηλές μέγιστες συχνότητες χρήσης.
• Χρησιμοποιούν κρεμαγιέρα και γρανάζι με modul 4 (για θυρόφυλλα βάρους έως και 2,000 κιλών) ή modul 6 (για θυρόφυλλα βάρους άνω των 2,000 κιλών).
• Ορισμένα μοντέλα διαθέτουν, σαν διάταξη αντισύνθλιψης, ρυθμιζόμενο συμπλέκτη διπλού δίσκου, βυθισμένου σε μπάνιο ελαίου (oil-bath). Ουσιαστικά, εάν το θυρόφυλλο συναντήσει εμπόδιο στην κίνησή του, ο συμπλέκτης “πατινάρει” αποτρέποντας την πρόκληση σοβαρής ζημιάς. Η ρύθμισή του γίνεται αφού εγκατασταθεί ο μηχανισμός, διότι το όριο ενεργοποίησης εξαρτάται από την αντίσταση που παρουσιάζει το θυρόφυλλο στην κίνηση.